Wordt jouw kind (tussen de 12 en 18 jaar) verdacht van een strafbaar feit, dan valt dit onder het jeugdstrafrecht. In zo’n situatie komt er als ouder(s) nogal wat op je af. Je schrikt natuurlijk behoorlijk en je bent misschien wel erg boos of verdrietig, maar waarschijnlijk ook erg bezorgd. Het is essentieel om te begrijpen welke stappen er genomen kunnen worden en welke rechten jouw kind heeft.
Jeugdstrafrecht: Speciale aandacht voor minderjarigen
Voor minderjarigen gelden andere regels dan voor volwassenen. Dat heeft simpelweg te maken met het feit dat de hersenen en het geweten van minderjarigen zich nog verder moeten ontwikkelen. De (foute) keuzes die zij maken, worden dan ook anders beoordeeld dan wanneer het om een volwassenen zou gaan. Ook de straffen voor minderjarigen zijn anders dan voor volwassenen.
Speciale straffen, maatregelen en / of alternatieve interventies
In de wet zijn speciale straffen, maatregelen en / of alternatieve interventies opgenomen met een overwegend een pedagogisch karakter. Denk dan bijvoorbeeld aan een leerstraf, een Halt-afdoening, een gedragsbeïnvloedende maatregel (GBM) of een maatregel ‘plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (PIJ-maatregel, ook wel jeugd-tbs genoemd). In het algemeen geldt dat minderjarigen minder streng worden gestraft.
Leeftijdsgrenzen in het jeugdstrafrecht
Een kind onder de 12 jaar kan in Nederland in strafrechtelijk opzicht nooit verantwoordelijk worden gehouden voor zijn gedrag. Wel kan een kind onder de 12 jaar worden aangehouden door de politie en ook (met bijstand van een advocaat) als verdachte worden gehoord, maar daarna houdt het ook op. Er kan geen vervolging worden ingesteld tegen kinderen onder de 12 jaar.
De bovengrens voor toepassing van het jeugdstrafrecht van 18 jaar is wel overigens wel flexibel. Voor een minderjarige tot 23 jaar kan namelijk ook het adolescentenstrafrecht worden toegepast. Aan de andere kant kunnen minderjarigen van 16 en 17 jaar in sommige gevallen ook als volwassenen worden berecht. Het jeugdstrafrecht wordten in zo’n geval dan buiten toepassing verklaard.
Jeugdstrafrecht: Procedures en stappen voor ouders
Het jeugdstrafrecht is een speciaal rechtsgebied dat zich richt op minderjarigen (personen tussen de 12 en 18 jaar) die verdacht worden van het plegen van (een) strafbare feit(en). In zo’n geval worden (in basis) navolgende verschillende procedures en stappen gevolgd:
- Aanhouding en verhoor: Als een minderjarige wordt verdacht van een strafbaar feit, kan hij of zij worden aangehouden door de politie. Tijdens het verhoor heeft de minderjarige recht op bijstand van een advocaat.
- Onderzoek door justitie: Na het verhoor zal kan de politie het onderzoek voortzetten om bewijs te verzamelen. Afhankelijk van de ernst van het misdrijf strafbare feit kan de zaak worden doorverwezen naar het Openbaar Ministerie (OM) voor verdere behandeling.
- Beslissing Openbaar Ministerie (OM): Het Openbaar Ministerie (OM) beoordeelt of er voldoende bewijs is om de zaak te vervolgen. Als het Openbaar Ministerie (OM) besluit om tot vervolging over te gaan, kunnen het verschillende straffen of maatregelen worden opgelegd of een en / of een alternatieve interventie worden aangeboden, zoals bijvoorbeeld een leerstraf of een Halt-afdoening.
- Strafproces: Als de zaak voor de rechter komt, zal een kinderrechter de zaak behandelen. Ouders (met gezag) zijn verplicht om aanwezig te zijn op de zittingen om hun kind bij te staan tijdens de zitting.
- Uitvoering van een straf of maatregel: Als een minderjarige wordt bevonden, legt de kinderrechter een straf of maatregel op. Een overzicht van alle mogelijke straffen, maatregelen of alternatieve interventies, vind je in onze blog over straffen jeugdstrafrecht.
Het is belangrijk voor ouders om goed geïnformeerd te zijn over het jeugdstrafrecht en het juridische proces dat mogelijk volgt. Raadpleeg daarom altijd tijdig een ervaren jeugd(straf)rechtadvocaat, hij / zij kan jullie helpen jullie te begeleiden door tijdens het juridische proces.
De rol van een jeugd(straf)recht advocaat
De rol van een gespecialiseerde jeugd(straf)rechtadvocaat is erg belangrijk voor een minderjarigen zowel voorafgaand als tijdens het juridische proces. Hieronder staan zijn enkele belangrijke aspecten van deze rol:
- Juridisch advies en bijstand: Een jeugdstrafrecht advocaat biedt deskundig juridisch advies aan zowel de minderjarige als de ouders. Ze leggen de procedure en (indien) mogelijk een eventuele uitkomst uit en adviseren over processtrategie in het belang van de minderjarige.
- Verdediging voorafgaand en tijdens het verhoor en het proces: De advocaat vertegenwoordigt de minderjarige zowel voorafgaand als tijdens een verhoor door de politie en / of op de rechtbank tijdens de zitting. Hij / zij zorgt er voor dat de minderjarige begrijpt wat er wordt gevraagd, de rechten van de minderjarige worden gerespecteerd en er geen onrechtmatige druk wordt uitgeoefend tijdens het verhoor en / of de procedure.
- Onderhandelingen met justitie: De advocaat onderhandelt, indien nodig, namens de minderjarige, met het Openbaar Ministerie (OM) over mogelijke maatregelen straffen en / of alternatieve interventies. Hij / zij probeert alternatieve oplossingen te vinden die gunstig en / of in het belang zijn van de minderjarige.
- Vertegenwoordiging tijdens de zitting: Tijdens een zitting vertegenwoordigt / behartigt de advocaat de belangen van een minderjarige. In dat kader worden argumenten ter ondersteuning van de minderjarige naar voren gebracht en wordt er gepleit voor een rechtvaardige uitkomst op basis van de feiten en omstandigheden van de zaak.
- Begeleiding en ondersteuning van de minderjarige en ouders: Naast een juridische rol biedt een advocaat ook emotionele ondersteuning aan de minderjarige en de ouders. Hij / zij begrijpt dat het proces stressvol kan zijn en biedt begeleiding en geruststelling gedurende het hele proces.
Al met al is een gespecialiseerde jeugd(straf)recht advocaat een zeer belangrijke adviseur voor een minderjarigen en / of zijn / haar ouders die geconfronteerd met het juridische proces en / of systeem.
Meer weten over het jeugd(straf)recht of ben je op zoek naar hulp van een advocaat?
Wil je meer informatie over het jeugd(straf)recht of heb je specifieke vragen? Bij Alveo staat Alina Koop – van Vliet voor je klaar als gespecialiseerde jeugd(straf)rechtadvocaat. Als lid van de VNJA (Vereniging voor Nederlandse Jeugdrecht Advocaten) kan zij je ondersteunen en adviseren. Neem vrijblijvend contact op om kennis te maken en je vragen te bespreken over het jeugd(straf)recht.
